Giá cà phê trong nước ngày 26/3/2025 đã ghi nhận một cột mốc lịch sử khi tăng vọt lên mức 135.500 đồng/kg, cao nhất từ trước đến nay. Đây không chỉ là con số phản ánh biến động ngắn hạn mà còn là dấu hiệu cho một giai đoạn đầy kịch tính của thị trường cà phê. Đằng sau mức giá kỷ lục này là những chuyển động phức tạp của cung và cầu, khiến không ít người trồng cà phê, doanh nghiệp xuất khẩu lẫn nhà đầu tư phải toan tính từng đường đi nước bước.
**Nguồn cung khan hiếm – Nguyên nhân chính đẩy giá tăng**
Thị trường cà phê đã trải qua nhiều đợt biến động lớn trong thời gian gần đây, nhưng mức giá kỷ lục lần này không chỉ đơn thuần là do yếu tố cung cầu thông thường. Theo các chuyên gia, nguồn cung đang trong tình trạng thiếu hụt trầm trọng. Người nông dân, thay vì bán ra với mức giá đã cao, lại quyết định găm hàng, chờ đợi mức giá cao hơn nữa.
“Mọi người chỉ bán ra một lượng nhỏ đủ để trang trải chi phí, phần còn lại được cất giữ trong kho để chờ đợi thời điểm thích hợp,” một thương lái cà phê tại Đắk Lắk tiết lộ. Việc giữ hàng không chỉ diễn ra tại Việt Nam mà còn phổ biến ở nhiều quốc gia sản xuất cà phê lớn khác như Brazil hay Indonesia. Hiện tượng này khiến các đại lý thu mua gặp khó khăn do lượng cà phê bán ra giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước, dù giá trên thị trường nội địa đã chạm mức đáng kinh ngạc.
Các doanh nghiệp xuất khẩu cũng đang chịu áp lực lớn khi phải vật lộn với tình trạng khan hiếm hàng hoá. Khi hợp đồng xuất khẩu đã ký nhưng lượng cà phê thực tế để giao lại không đủ, nhiều công ty đứng trước nguy cơ mất đối tác hoặc phải bù lỗ để mua hàng bằng mọi giá.
**Tác động mạnh đến thị trường xuất khẩu**
Việt Nam từ lâu đã được biết đến là một trong những quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, đặc biệt là cà phê Robusta. Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê đang đứng trước thách thức không nhỏ. Với giá cà phê trên thị trường quốc tế cũng đang ở mức rất cao – lên tới 3.738 USD/tấn trên sàn London – nhu cầu từ các đối tác nước ngoài vẫn rất lớn.
Dẫu vậy, việc không có đủ nguồn hàng để giao đã đẩy các doanh nghiệp rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. Họ buộc phải trả giá cao hơn để thu mua từ nông dân, nhưng mức giá này cũng không hề chắc chắn vì xu hướng găm hàng vẫn tiếp diễn. Một số doanh nghiệp thậm chí chấp nhận giảm biên lợi nhuận hoặc chuyển hướng sang các thị trường ngách để tránh rủi ro.
**Người tiêu dùng chịu ảnh hưởng ra sao?**
Không chỉ những người trực tiếp tham gia thị trường cà phê, người tiêu dùng cũng chịu tác động không nhỏ. Giá cà phê tại các quán cà phê, siêu thị, thậm chí cả cà phê gói đều có nguy cơ tăng theo giá nguyên liệu. Nếu như xu hướng này tiếp diễn trong thời gian dài, người yêu thích cà phê có thể phải chi trả nhiều hơn cho mỗi ly cà phê buổi sáng của mình.
Ngoài ra, sự tăng giá cà phê còn tác động đến ngành công nghiệp chế biến, khi các doanh nghiệp sản xuất cà phê hoà tan hay cà phê đóng hộp phải tính toán lại chiến lược giá để đảm bảo lợi nhuận. Điều này có thể khiến người tiêu dùng phải đối mặt với mức giá cao hơn hoặc thậm chí là nguồn cung sản phẩm bị hạn chế.
**Nguy cơ giá còn tiếp tục tăng?**
Mặc dù giá cà phê đã đạt mức kỷ lục, nhiều chuyên gia nhận định rằng đây có thể vẫn chưa phải là đỉnh giá. Việc các nông dân tiếp tục giữ hàng cùng với yếu tố thời tiết bất lợi ở một số quốc gia trồng cà phê lớn có thể đẩy giá còn tăng cao hơn nữa.
Tình trạng khô hạn kéo dài tại khu vực Tây Nguyên – vùng trồng cà phê lớn nhất Việt Nam – cũng là một yếu tố khiến sản lượng cà phê sụt giảm đáng kể. Nếu vụ mùa sắp tới không được cải thiện, nguồn cung tiếp tục eo hẹp, khả năng giá cà phê tiếp tục lập đỉnh mới là hoàn toàn có thể xảy ra.
**Lời khuyên cho nhà đầu tư và người tiêu dùng**
Trong bối cảnh giá cà phê biến động mạnh, các nhà đầu tư cần có chiến lược linh hoạt để thích ứng. Đối với những ai tham gia vào lĩnh vực kinh doanh cà phê, việc dự trữ hàng hoá ở mức hợp lý và theo dõi sát sao diễn biến thị trường là điều cần thiết.
Người tiêu dùng cũng có thể cân nhắc thay đổi thói quen tiêu dùng, lựa chọn các loại cà phê phù hợp với mức ngân sách, hoặc thậm chí thử nghiệm các phương pháp pha chế tại nhà để tiết kiệm chi phí.
**Kết luận**
Thị trường cà phê hiện nay đang có những biến động mạnh mẽ chưa từng thấy. Mức giá kỷ lục 135.500 đồng/kg không chỉ là một con số mang tính lịch sử mà còn phản ánh sự thay đổi lớn của cả chuỗi cung ứng cà phê – từ người trồng, doanh nghiệp thu mua, xuất khẩu cho đến người tiêu dùng. Liệu giá cà phê có tiếp tục tăng hay không vẫn là câu hỏi chưa có lời giải, nhưng chắc chắn, “cơn sốt” cà phê hiện tại sẽ còn kéo dài và tạo ra những tác động sâu rộng trong thời gian tới.
